Dejan Vlaisavljević Nikt, reditelj filma “Paluba ispod Terazija”
- Poznati ste kao autor koji se decenijama bavi alternativnim filmom, a sada učestvujete na mejnstrim festivalu. Šta ste pomislili kada su Vas pozvali u takmičarski program Festa?
D. V. N. - Bio sam prijatno iznenadjen i prihvatio sam ponudu.
- “Paluba ispod Terazija” najavljuje se kao art haus, triler, film-esej… Kako ga Vi definišete?
D. V. N. - Glavna definicija je: meta detektivski neo noar, ostale najave nisu pogrešne.
- Sa kojom ste glavnom idejom krenuli u projekat čiji ste reditelj, koscenarista, glumac, montažer, kompozitor, koproducent?
D. V. N. - Da napravim dobar B film.
- Šta Vas je inspirisalo za ovaj intrigantni scenario?
D. V. N. - Ne oslanjam se na inspiraciju, već na esecijalnu potrebu da intenzivno korespondiram sa istorijom filma. Moji igrani filmovi su jedna vrsta rehabilitacije istorije filmskog jezika. To su filmovi o drugim filmovima. Prema tome, “Paluba ispod Terazija” je logičan nastavak tog samodiktiranog principa, autentična rekonstrukcija filmova “La Chienne” Jeana Renoara (1931) i “Scarlet Street” Fritza Langa (1945).
- Da li za filmske likove iz beogradskog podzemlja i sa umetničke scene postoje konkretni pandani u stvarnosti?
D. V. N. - Svaki B film ima veze za stvarnim životom, ali mu nije cilj da prikaže stvarni život. Konkretni pandani mojih filmskih likova sigurno postoje u realnosti, srpskoj ili američkoj, njima se bave policija ili advokati.
- Angažovali ste zanimljiv glumački ansambl, u kojem nisu svi profesionalci. Kako ste ih birali?
D. V. N. - Aktere i akterke biram uglavnom na osnovu probnih snimanja. Kamera beleži njihov kinematografski kod, tako što laže 24 frejma u sekundi. Kinematografski kod aktera ili akterke je utemeljen na ponašanju, ne na glumi. Kad je taj kod u skladu sa narativom, akter ili akterka dobijaju “ulogu” u filmu. Ako je film uopšte umetnost, onda je jedino bihevioristička umetnost, njegova esencija je u senzaciji filmskog kadra, i arhitekturi filmske sekvence.
- Na kojim lokacijama ste snimali i kako ste se snalazili sa budžetom?
D. V. N. - Film je većinom snimljen na lokacijama ispod Terazija. Nije bilo problema sa budžetom.
- Koje su dobre, a koje loše strane rada u nezavisnoj produkciji? Da li je to izbor ili nužnost?
D. V. N. - Sve loše strane rada u nezavisnoj produkciji su dobre strane. Mogućnosti su manje a inventivnost veća. Less is more. Vraćam se opet na fenomen B filma, koji je izvor nekorumpirane vitalnosti. U mom slučaju biti “nezavistan” je svestan izbor.
- Da li će “Paluba ispod Terazija” posle premijere na Festu ići u bioskope ili imate u vidu drugačiju distribuciju?
D. V. N. - Imamo već neke ponude za bioskopsku distribuciju, ali u svakom slučaju “Paluba ispod Terazija” će se prikazivati posle Festa bez obzira na oblik distribucije.
- Navodite kao svoje učitelje Miroslava Batu Petrovića i Jovana Jovanovića. Šta je od njihovog pristupa filmu danas prisutno u srpskoj kinematografiji?
D. V. N. - Takvih skrivenih primera danas u Srbiji ima. To su filmovi koji koriste autentični filmski jezik, oslobodjen od snobističkog kopiranja floskula savremenog evropskog “autorskog” filma.
- Kako kao multimedijalni umetnik (film, video, muzika, performans, vizuelna umetnost), sa karijerom i u inostranstvu, ocenjujete aktuelnu srpsku scenu u oblastima kojima se bavite?
D. V. N. - Ne smatram sebe “multimedijalnim umetnikom”, već moviemakerom koji u drugim medijima takodje pravi movie. Jedan od mojih učitelja je bio i Tomislav Gotovac, koji je rekao a zatim napisao: “svaki put kad otvorim oči vidim movie”. Kad ne snimam film onda živim u filmu. Američkom žanrovskom filmu. Srpsku scenu pratim već dosta dugo iz daljine tako da ne mogu da ocenjujem, D. V. N. - jer ne vidim sve domaće zadatke.